Je snapt er soms geen bal van
In de psychiatrie barst het van de ingewikkelde thermen, allemaal bedacht door Professoren. Daarnaast kom je in elk artikel wat over autisme en PDD NOS gaat woorden tegen die ik voorheen nog nooit gehoord had. Maar ook de wetgeving kan er wat van... Des te meer reden om een eenvoudige vertaalslag te maken. Door de hele site heen probeer ik zoveel mogelijk 'gewone' taal te gebruiken, maar dat kan niet altijd. Die 'ongewone' woorden zijn gelinkt naar dit woordenboek. Zo vind je antwoord op alle vragen.
Index
- Aanbesteding
- ADHD
- ADD
- Ambulante begeleiding of hulpverlening
- Arrangement [onderwijs]
- ASS
- Automutilatie
- AWBZ [Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten]
- Beschikking
- Cognitief
- College
- Dagbesteding
- Decentralisatie [het overnemen van overheidstaken door de gemeenten]
- DSM [Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders]
- GGD
- GGZ [Geestelijke GezondheidsZorg]
- Indicatie
- Individuele voorziening
- Jeugdwet
- Jeugdzorg
- Master SEN [opleiding gedragsspecialist]
- NLD
- Overgangsrecht
- Pedagogische thuisbegeleiding [opvoedkundig]
- PGB [Persoons Gebonden Budget]
- Preoccupatie
- Remedial Teacher
- Sensorisch sensitief [zintuigelijk gevoelig]
- SPH [sociaal pedagogisch hulpverlening]
- Stereotypie
- SVB
- Theory of mind
- Trekkingsrecht
- Verbeelding
- Verordering
- WLZ [Wet Langdurige Zorg]
- WMO [Wet Maatschappelijke Ondersteuning]
- ZIN [Zorg in Natura]
Aanbesteding
Een procedure waarbij een opdrachtgever (de gemeente) bekend maakt dat hij een opdracht wil laten uitvoeren (jeugdzorg) en bedrijven (de zorgaanbieders) vraagt om een offerte (een prijs) in te dienen. Het verlenen van de opdracht aan een van de bedrijven (de zorgaanbieder een contract te geven om te 'mogen' werken voor de gemeente) wordt gunning genoemd. Het doel van het aanbestedingsbeleid is tweeledig: om concurrentie (met elkaar strijden om hetzeldfe werk) tussen de bedrijven (zorgaanbieders) te stimuleren en om alle geïnteresseerde partijen een gelijke kans te geven de opdracht te verkrijgen. Mijn persoonlijke toevoeging: 'Het stoom komt uit mijn oren, we praten hier toch over de zorg van onze kinderen? Moeten zij met elkaar gaan strijden om de goedkoopste te worden? Waar gaat dit heen in Nederland?'
ADHD
Is een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Zij vinden het moeilijk om hun aandacht blijvend op een taak te richten. Ze zijn voortdurend in beweging, snel opgewonden en gefrustreerd. Zij doen voordat ze denken. Ze houden zich niet (ook niet onbewust) bezig met de gevolgen van hun gedrag; de 'remfunctie' ontbreekt. Ze vinden het moeilijk te plannen, en om hun emoties, motivatie en alertheid te reguleren.
ADD
Is dezelfde aandachtstekortstoornis als ADHD, maar dan zonder de hyperactiviteit.
Ambulante begeleiding of hulpverlening
Niet op een vast plek of plaats. De begeleiding kan op verschillende locaties plaatsvinden, bijvoorbeeld thuis, op een boerderij, in een winkelcentrum, op school etc.
Arrangement [onderwijs]
Omdat 'onze' kinderen met PDD NOS het alleen niet redden op school, bestaan zogenaamde onderwijsarrangementen. Die stelt het reguliere onderwijs, al dan niet in combinatie met jeugdzorg, in de gelegenheid om op jullie 'eigen' school extra voorzieningen te treffen. Bij ieder samenwerkingsverband (gebied waarin scholen vallen) wordt dit ‘potje met geld’ op een andere manier ingezet. Soms worden leraren ondersteund en soms wordt er iemand gezocht die individueel gaat werken met het kind. De bedragen zijn niet meer landelijk vastgesteld. Ieder samenwerkingsverband schat zelf in hoe groot het ‘probleem’ voor school is en bepaald dan hoeveel geld school krijgt. Zo kun je voorkomen dat je kind aangewezen wordt op speciaal onderwijs. Kijk ook op passendonderwijs.nl
ASS
Afkorting voor Autisme Spectrum Stoornis
Automutilatie
Zelfbeschadiging of zelfverminking. Een psychiatrische stoornis waarbij de patiënt zichzelf gaat
verwonden. Dit is vaak ter compentatie van o.a. pijn in de geest, zichzelf willen straffen of om
spanningen kwijt te raken. Automutisatie kan voorkomen bij autisme.
In een mildere vorm zie
je het soms ook bij PDD NOS al dan niet in combinatie met een angststoornis. Vaak als
repeterende beweging tijdens een woede- of paniekaanval. Bijvoorbeeld door zichzelf
herhaaldelijk tegen het hoofd of andere lichaamsdelen te slaan.
AWBZ [Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten]
Vanaf 1 januari 2015 is deze wet vervallen. De taken en voorzieningen zijn ondergebracht bij een andere (nieuwe) wetten, namelijk de nieuwe Wet langdurige zorg (WLZ), de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), de Zorgverzekeringswet (ZVW) en de nieuwe Jeugdwet. Vooral gemeenten krijgen er hierdoor extra taken bij. Voorheen werd de jeugdzorg betaald uit de AWBZ. Dat is nu overgeheveld naar de Jeugdwet.
Beschikking
Een gerechtelijke term voor 'besluit'. Bijvoorbeeld je vraagt bij de gemeente begeleiding aan voor je kind. De gemeente neemt hierover een beslissing. Die beslissing zetten ze op papier en dat noem je een beschikking. [mocht je het hier niet mee eens zijn, kun je altijd bezwaar maken]
Cognitief
Je denkvermogen. Betrekking hebbend op het leren kennen en begrijpen.
College
College van burgemeester en wethouders vormt het bestuur van een stad of dorp.
Dagbesteding
Dagbesteding vindt voornamelijk plaats op een externe locatie. Meestal in groepen. Dit wordt vaak ingezet voor (geestelijk) gehandicapten. Echter dit is ook nodig voor kinderen die niet in staat zijn naar school te gaan (vanwege psychische problemen). De 'individuele begeleider' zorgt dan ook voor een stuk dagbesteding of daginvulling. Let wel op dat voor beide vormen een andere beschikking nodig is, behalve als het onder de noemer van individuele begeleiding valt.
Decentralisatie [het overnemen van overheidstaken door de gemeenten]
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. De Rijksoverheid biedt beleidsvrijheid hun nieuwe taken uit te voeren. Dit laatste is de grootse fout die de overheid heeft gemaakt! Vanuit de gemeente zal 1 persoon ondersteuning en begeleiding bieden aan mensen die dat nodig hebben en doet dat op basis van 1 plan voor het hele huishouden (wat dat ook mag betekenen, want daar hebben ze zelf nog geen antwoord op). Gemeenten zitten het dichtst bij de inwoners en kunnen deze zorg effectiever, met minder bureaucratie en goedkoper leveren (ook hier merk ik helemaal niets van). Het gaat om de volgende taken:
- zorg bieden aan langdurig zieken of ouderen
- hulp bij het vinden van werk (of een uitkering verstrekken)
- de jeugdzorg
DSM [Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders]
- Diagnostiek, in een statisch handboek, voor geestelijke stoornissen
Een handboek voor psychische stoornissen dat als standaard in de psychiatrische diagnostiek wordt gebruikt. In de DSM is elke geestelijke afwijking voorgesteld als een patroon van duidelijk observeerbare psychische en gedragskenmerken in een individu. Aan de hand van de beschrijving van objectieve kenmerken, kan men psychische afwijkingen identificeren. Elk ziektebeeld krijgt een code (getal) mee, bestaande uit vijf cijfers. In een DSM 'verklaring' staat welke diagnose is gesteld. Deze verklaring kan alleen door een GGZ psycholoog of psychiater worden opgesteld.
GGD
Gemeenschappelijke gezondheidsdienst, een overheidsorganisatie die voor meer dan één gemeente de taken uitvoert.
GGZ [Geestelijke GezondheidsZorg]
- het voorkomen van psychische aandoeningen
- het behandelen en genezen van psychische aandoeningen (zoals autisme en angststoornissen)
- het zo goed mogelijk laten deelnemen van mensen met een chronische psychische aandoening aan de samenleving
- het bieden van (ongevraagde) hulp aan mensen die ernstig verward en/of verslaafd zijn en die uit zichzelf geen hulp zoeken
Indicatie
Voorheen kreeg je van Stichting Jeugdzorg een 'indicatie'. Hierin stond onder meer hoeveel en welke zorg je voor jouw kind mocht inzetten. Vanaf 2015 wordt er niet meer gesproken over een indicatie, maar over een beschikking.
Individuele voorziening
Ook wel individuele 'jeugdhulp'voorziening genoemd. Een individuele voorziening is een voorziening (faciliteit, regeling) voor iemand die langere tijd zorg nodig hebt. De voorziening zal vaak de meer gespecialiseerde zorg zijn zoals begeleiding van kinderen met ggz-problematiek of de persoonlijke verzorging van een kind met een dwarslaesie.
Jeugdwet
De Jeugdwet beschrijft de regels over de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen.
Jeugdzorg
Jeugdzorg is een algemene omschrijving voor alle maatschappelijke zorgvoorzieningen (een verzamelnaam voor zorgaanbieders die begeleiding en zorg bieden) voor jeugdigen, die in de problemen (dreigen te) komen.
Master SEN [opleiding gedragsspecialist]
Gedragsspecialisten hebben een post-HBO opleiding Master SEN (Master Special Educational Needs oftewel bekwaam in speciale onderwijsbehoeften), die onder andere speciaal bedoeld voor professionals zoals leerkrachten en voor intern of individueel begeleiders. De opleiding is erop gericht experts en deskundigen te maken voor kinderen met stoornissen, waarbij thema's als communiceren met kinderen, ouders en leerkrachten en orthopedagogiek centraal staan.
NLD
Is een leerstoornis die betrekking heeft op non-verbale informatie. Het gaat om vaardigheden en tekorten bij de informatieverwerking van zintuiglijke prikkels. De auditieve informatie (het horen) wordt beter verwerkt dan de informatie die via zien en voelen binnenkomen. De problemen uiten zich in de motoriek, het ruimtelijk inzicht, het inzicht in oorzaak-gevolg-relaties, de schoolse vaardigheden bij rekenen en schrijven, het werktempo en het 'sociale snapvermogen'.
Overgangsrecht
Als je nog een indicatie hebt van de Stichting Jeugdzorg (uit AWBZ of PGB) blijft deze gehandhaafd tot en met de einddatum, doch uiterlijk tot 01-01-2016. Daarna moet je naar de gemeente voor een verlenging.
Pedagogische thuisbegeleiding [opvoedkundig]
Dit is een individuele begeleider die een SPH opleiding heeft gedaan. Zij zijn gericht op het vinden van oplossingen voor (probleem)gedrag van kinderen. Bijvoorbeeld bij angstig of agressief gedrag, driftbuien of vraagt te veel aandacht.
PGB [Persoons Gebonden Budget]
- Dit is een voorziening (potje met geld) voor de begeleiding van je kind
De gemeente bepaalt de hoogte van het te besteden budget (een voorziening vastgelegd in de beschikking). In tegenstelling tot ZIN, mag je zelf bepalen door wie en wanneer jouw kind geholpen en/of begeleid wordt. Je kunt daarvoor zelf mensen aannemen van instanties/bedrijven of een freelancer inschakelen. Wel is het zo, dat je zelf een persoonlijk zorgplan moet opstellen, waarin je aantoont waarom je die specifieke zorg nodig hebt. De gemeente moet dat plan goedkeuren. Voor meer info kijk op svb.nl/pgb.
Preoccupatie
Is letterlijk een 'geprefereerde (voorkeur) bezigheid' van de geest, meestal gepaard met (een) lichamelijke handeling(en). Het is een psychiatrisch begrip wanneer stereotypie in gedrag en interesse kan worden vastgesteld (vaak gebruikt bij autisme).
Sensorisch sensitief [zintuigelijk gevoelig]
- Bizarre reactie (niet of juist sterk overdreven) op zintuigelijke prikkels; geluid - aanraken - zien - proeven - ruiken
- Beperkingen in één of meer zintuigen (bijvoorbeeld pijn ervaren die moeilijk uit te leggen is)
- Onvermogen om informatie te filteren (hoofdzaken van bijzaken te scheiden)
- Detailgericht
- Controleproblemen, dwanghandelingen, obsessies
- Emotionele overgevoeligheid en angst
- Beperkingen in het waarnemen, ergens aan deelnemen en vasthouden van aandacht
SPH [sociaal pedagogisch hulpverlening]
Een sociaal pedagogisch hulpverlener (SPH'er) werkt met mensen, van jong tot oud, die maatschappelijke, sociale of pedagogische (opvoedkundig) begeleiding en ondersteuning nodig hebben.
Stereotypie
Het voortdurend herhalen van dezelfde beweging of van dezelfde uiting of houding.
SVB
De Sociale Verzekeringsbank (SVB) is de uitvoerder van volksverzekeringen in Nederland. De meest bekende regelingen die zij uitvoeren zijn kinderbijslag en PGB. Daarnaast verzorgen zij ook AOW-pensioen, Nabestaandenuitkering Anw, Internationale detachering en AIO-aanvulling. Voor meer informatie zie svb.nl
Remedial Teacher
Een remedial teacher, ook wel RT-er genoemd (uit het Engels, letterlijk een leraar die verbetert) verleent hulp aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen. Dit laatste is minder bekend, maar wel essentieel.
Theory of mind
De vaardighheid om gedachten, intenties, gevoelens en ideeën toe te schrijven aan jezelf of
anderen.
Trekkingsrecht
De cliënt krijgt bij PGB geen geld meet op zijn eigen rekening gestort, maar de Sociale Verzekeringsbank regelt de betalingen. Ouders sluiten zelf zorgovereenkomsten met de hulpverleners van het kind. Meer informatie over het trekkingsrecht en de zorgovereenkomsten is te vinden op svb.nl
Verbeelding
Voorstellingsvermogen, fantasie, verbeeldingskracht, arrogantie, eigenwaan, zelfingenomenheid, inbeelding.
Verordering
Voor burgers algemeen bindende regeling, vastgesteld door bijvoorbeeld een gemeenteraad of het college.
WLZ [Wet Langdurige Zorg]
- kinderen met PDD NOS vallen niet onder de WLZ, maar onder de Jeugdwet
De Wet langdurige zorg is per 1 januari 2015 ingevoerd en vervangt de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). De WLZ is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg of toezicht dichtbij nodig hebben. Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking (handicap).
WMO [Wet Maatschappelijke Ondersteuning]
- kinderen met PDD NOS vallen niet onder de WMO, maar onder de Jeugdwet
De wet moet ervoor zorgen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en kunnen meedoen in de samenleving. Al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Als dat niet lukt, biedt de gemeente ondersteuning. De WMO is er voor iedereen: voor gezonde mensen, voor mensen met beperkingen door ouderdom of handicap, een chronisch psychisch probleem, een psychosociaal probleem en voor ouders en kinderen met opvoedproblemen. Ook vallen de maatschappelijke opvang, het verslavingsbeleid en de bestrijding van huiselijk geweld onder de WMO.
ZIN [Zorg In Natura]
- dit is een voorziening (potje met geld) voor de begeleiding van je kind
De gemeente bepaalt de hoogte van het te besteden budget (een voorziening vastgelegd in de beschikking). Normaliter krijg je standaard ZIN. Je kunt een keuze maken tussen een aantal zorgaanbieders die een 'contract' hebben met de gemeente. De zorgaanbieder wordt rechtstreeks door de gemeente betaald. Je hebt er zelf dus verder geen rompslomp aan. Voorwaarde is wel dat je (per kind) maar met één zorgaanbieder mag werken. De beperkte inzetbaarheid van één zorgaanbieder, was in ons geval, reden om over te stappen naar PGB (op dinsdag zorgverlener A en op vrijdag zorgverlener B). Maar we werken ook samen met een zorgaanbieder die geen contract heeft met de gemeente en ook in zo'n geval is PGB noodzakelijk.
Bronvermelding
Alle 'vertalingen' zijn door mijzelf uitgewerkt op basis van mijn kennis, kunde en ervaring en gebaseerd op officiële verklaringen uit wikipedia.nl, woordenboek.nl en encyclo.nl. In de vertaling staat enkel hetgeen relevant is voor autisme en bijhorende problematiek. Aan de vertaling kunnen geen rechten worden ontleend.